Sistem Yerel Ayarı ve Klavye Yapılandırması
Sistem yerel ayarı, sistem hizmetlerinin ve kullanıcı arayüzlerinin dil ayarlarını belirtir. Klavye düzeni ayarları, metin konsolunda ve grafiksel kullanıcı arayüzlerinde kullanılan düzeni denetler.
Bu ayarlar, /etc/locale.conf
yapılandırma dosyasını değiştirerek veya localectl programını kullanarak yapılabilir. Ayrıca, bu görevi gerçekleştirmek için grafiksel kullanıcı arayüzünü kullanabilirsiniz; bu yöntemin açıklaması için Fedora Kurulum Kılavuzuna bakın.
Sistem Yerel Ayarını Ayarlama
Sistem genelindeki yerel ayarlar, systemd
arka plan programı tarafından önyüklemenin erken aşamasında okunan /etc/locale.conf
dosyasında saklanır. /etc/locale.conf
içinde yapılandırılan yerel ayarlar, bireysel programlar veya bireysel kullanıcılar tarafından geçersiz kılınmadığı sürece her hizmet veya kullanıcının çalışma ortamını etkiler.
/etc/locale.conf
dosyasının temel biçimi, her satırda bir tane olacak şekilde değişken atamalarının bir listesidir. Örneğin, mesajlar İngilizce olacak şekilde Türkçe yerel ayarı /etc/locale.conf
dosyasında şu şekilde görünür:
LANG=tr_TR.UTF-8 LC_MESSAGES=C
Burada LC_MESSAGES seçeneği, standart hata çıkışına yazdırılan tanılama mesajları için kullanılan yerel ayarı belirler. /etc/locale.conf
dosyasında yerel ayarları daha fazla belirtmek için, diğer birkaç seçeneği kullanabilirsiniz, en alakalı olanlar /etc/locale.conf içinde yapılandırılabilen seçenekler kısmındade özetlenmiştir. Bu seçenekler hakkında ayrıntılı bilgi için locale(7)
kılavuz sayfasına bakın. Tüm olası seçenekleri temsil eden LC_ALL seçeneğinin /etc/locale.conf
içinde yapılandırılmaması gerektiğini unutmayın.
Seçenek | Açıklama |
---|---|
LANG |
Sistem yerel ayarı için öntanımlı bir değer sağlar. |
LC_COLLATE |
Yerel alfabedeki dizgeleri karşılaştıran işlevlerin davranışını değiştirir. |
LC_CTYPE |
Karakter işleme ve sınıflandırma işlevlerinin ve çok baytlı karakter işlevlerinin davranışını değiştirir. |
LC_NUMERIC |
Ondalık nokta ve ondalık virgül gibi ayrıntılarla sayıların genellikle yazdırılma biçimini tanımlar. |
LC_TIME |
Zamanın 24 veya 12 saatlik biçimlerde görüntülenme davranışını değiştirir. |
LC_MESSAGES |
Standart hata çıkışına yazdırılan tanılama mesajları için kullanılan yerel ayarı belirler. |
Geçerli Durumu Görüntüleme
localectl komutu, sistem yerel ayarını ve klavye düzeni ayarlarını sorgulamak ve değiştirmek için kullanılabilir. Geçerli ayarları göstermek için status
seçeneğini kullanın:
localectl status
Önceki komutun çıktısı, ayarlanmış geçerli yerel ayarı, konsol ve X11 pencere sistemi için yapılandırılan klavye düzenini listeler.
~]$ localectl status System Locale: LANG=en_US.UTF-8 VC Keymap: tr X11 Layout: tr
Kullanılabilir Yerel Ayarları Listeleme
Sisteminiz için kullanılabilir tüm yerel ayarları listelemek için şunu yazın:
localectl list-locales
Belirli bir İngilizce yerel ayarı seçmek istediğinizi, ancak bunun sistemde kullanılabilir olup olmadığından emin olmadığınızı hayal edin. Aşağıdaki komutla tüm İngilizce yerel ayarları listeleyerek bunu denetleyebilirsiniz:
~]$ localectl list-locales | grep en_
en_AU.UTF-8
en_BW.UTF-8
en_CA.UTF-8
en_DK.UTF-8
en_GB.UTF-8
en_HK.UTF-8
en_IE.UTF-8
en_NZ.UTF-8
çıktı yarıda kesildi
Yerel Ayarı Ayarlama
Öntanımlı sistem yerel ayarını ayarlamak için root
olarak şu komutu kullanın:
localectlset-locale
LANG
=yerel ayar
yerel ayar kısmını, localectl list-locales
komutuyla bulunan yerel ayar adıyla değiştirin. Yukarıdaki söz dizimi, /etc/locale.conf içinde yapılandırılabilen seçenekler kısmındaki parametreleri yapılandırmak için de kullanılabilir.
Örneğin, öntanımlı yerel ayarınız olarak İngiliz İngilizcesini ayarlamak istiyorsanız, önce list-locales
kullanarak bu yerel ayarın adını bulun. Ardından, root
olarak komutu aşağıdaki biçimde yazın:
~]# localectl set-locale LANG=en_GB.utf8
Klavye Düzenini Değiştirme
Klavye düzeni ayarları, kullanıcının metin konsolunda ve grafiksel kullanıcı arayüzlerinde kullanılan düzeni denetlemesini sağlar.
Geçerli Ayarları Görüntüleme
Daha önce de belirtildiği gibi, geçerli klavye düzeni yapılandırmanızı aşağıdaki komutla görebilirsiniz:
localectl status
Aşağıdaki çıktıda, sanal konsol ve X11 pencere sistemi için yapılandırılan klavye düzenini görebilirsiniz.
~]$ localectl status System Locale: LANG=en_US.utf8 VC Keymap: tr X11 Layout: tr
Kullanılabilir Tuş Eşlemlerini Listeleme
Sisteminizde yapılandırılabilen tüm kullanılabilir klavye düzenlerini listelemek için şunu yazın:
localectl list-keymaps
Önceki komutun çıktısında belirli bir tuş eşlemi adını aramak için grep komutunu kullanabilirsiniz. Ayarlanan geçerli yerel ayarınızla uyumlu genellikle birden çok tuş eşlemi vardır. Örneğin, kullanılabilir Türkçe klavye düzenlerini bulmak için şunu yazın:
~]$ localectllist-keymaps
| greptr
de-tr lv-apostrophe tr tr-alt tr-crh tr-crh_alt tr-crh_f tr-f tr-intl tr-ku tr-ku_alt tr-ku_f
Tuş Eşlemini Ayarlama
Sisteminiz için öntanımlı klavye düzenini ayarlamak için root
olarak aşağıdaki komutu kullanın:
localectl set-keymap
eşlem
eşlem kısmını localectl list-keymaps
komutunun çıktısından alınan tuş eşleminin adıyla değiştirin. --no-convert
seçeneği kullanılmadıkça seçilen ayar, en yakın eşleşen X11 klavye eşlemine dönüştürüldükten sonra, X11 pencere sisteminin öntanımlı klavye eşlemine de uygulanır. Bu aynı zamanda tersi için de geçerlidir, root
olarak aşağıdaki komutla her iki tuş eşlemini de belirtebilirsiniz:
localectl set-x11-keymap
eşlem
X11 düzeninizin konsol düzeninden farklı olmasını istiyorsanız --no-convert
seçeneğini kullanın.
localectl--no-convert
set-x11-keymap
eşlem
Bu seçenekle, önceki konsol düzeni ayarını değiştirmeden X11 tuş eşlemi belirtilir.
Grafiksel arayüzde Türkçe klavye düzenini kullanmak istediğinizi, ancak konsol işlemleri için ABD tuş eşlemini korumak istediğinizi düşünün. Bunu yapmak için root
olarak şunu yazın:
~]# localectl --no-convert set-x11-keymap tr
Ardından, geçerli durumu denetleyerek ayarınızın başarılı olup olmadığını doğrulayabilirsiniz:
~]$ localectl status System Locale: LANG=tr_TR.UTF-8 VC Keymap: us X11 Layout: tr
Klavye düzeni (eşlem) dışında üç seçenek daha belirtilebilir:
localectl set-x11-keymap
eşlem model çeşit seçenekler
model kısmını klavye modeli adıyla, çeşit ve seçenekler kısımlarını klavye çeşidi ve seçenek bileşenleriyle değiştirin, bunlar klavye davranışını geliştirmek için kullanılabilir. Bu seçenekler öntanımlı olarak ayarlanmamıştır. X11 Modeli, X11 Çeşidi ve X11 Seçenekleri hakkında daha fazla bilgi için kbd(4)
kılavuz sayfasına bakın.
Ek Kaynaklar
Fedora’da klavye düzeninin nasıl yapılandırılacağı hakkında daha fazla bilgi için aşağıda listelenen kaynaklara bakın:
-
localectl
(1) — localectl komut satırı programının kılavuz sayfası, sistem yerel ayarını ve klavye düzenini yapılandırmak için bu aracın nasıl kullanılacağını belgelendirir. -
loadkeys
(1) — loadkeys komutunun kılavuz sayfası, bir sanal konsolda klavye düzenini değiştirmek için bu aracın nasıl kullanılacağı hakkında daha fazla bilgi sağlar.
Want to help? Learn how to contribute to Fedora Docs ›